Navigatie sector

ANBI (Algemeen Nut Beogende Instellingen)
Algemeen nut beogende instellingen kunnen gebruikmaken van bepaalde belastingvoordelen bij erven, schenken en de energiebelasting. Instellingen die de Belastingdienst als ANBI aanwijzen, hebben deze belastingvoordelen. Als u je jouw instelling(en) als ANBI wilt laten aanwijzen, moet je dat bij de Belastingdienst aanvragen. De staat, provincies, gemeenten en waterschappen hoeven geen aanvraag in te sturen. Zij zijn altijd een algemeen nut beogende instelling. Voor donateurs van culturele ANBI’s geldt een extra giftenaftrek. Hierdoor worden giften aan culturele ANBI’s gestimuleerd.

Arbeidsmarktagenda
Het verdienvermogen van de culturele en creatieve sector verder versterken, de professionaliteit van de werkenden op niveau houden, het  overleg over de zakelijke en sociale voorwaarden meer structureel maken en verbeteringen aanbrengen in die voorwaarden zelf, om de arbeidsmarktpositie van werkenden in deze sector te verbeteren is er nog veel werk aan de winkel. Precies dat was het doel van de Arbeidsmarktagenda Culturele en Creatieve Sector 2017-2023 die op 14 november 2017 werd aangeboden aan minister Ingrid van Engelshoven van OCW. Deze werkagenda bevatte 21 agendapunten die mogelijk bijdragen aan betere arbeidsvoorwaarden en betere verdiensten voor iedereen die werkzaam is in de culturele en creatieve sector: van acteurs, kunstenaars, musici en museummedewerkers, tot ontwerpers, architecten, filmers en journalisten, technici, managers en ondersteuners, zelfstandig of in (tijdelijke) loondienst.

Beleidsplan
Een ANBI moet een actueel beleidsplan hebben. Dit plan geeft inzicht in de manier waarop de ANBI haar doelstelling wil bereiken. Het plan mag een meerjarig beleidsplan zijn, maar het moet in ieder geval inzicht geven in het komende jaar. In een beleidsplan wordt zo specifiek mogelijk vertelt wat de organisatie wil bereiken. Dat is vaak in de vorm van een heldere doelstelling, met de uitleg welke activiteiten de organisatie uitvoert en gaat uitvoeren om het gestelde doel te bereiken. Naast het beheer van het vermogen wordt ook ook de besteding van de ingezamelde gelden en goederen uitgelegd.

BIS
Het landelijke culturele subsidiestelsel noemen we de culturele basisinfrastructuur (BIS). Binnen de BIS wordt subsidie verstrekt aan culturele instellingen en aan de landelijke cultuurfondsen. Hierbij is onder meer aandacht voor onder andere podiumkunsten, musea, beeldende kunst, mode, film, letteren, urban, ontwerp, festivals, nieuwe genres en cross-overs. In de periode 2021-2024 is binnen de BIS ruimte voor 116 subsidieplekken voor culturele instellingen. Daarnaast financiert het ministerie zes Rijkscultuurfondsen.

Code Diversiteit & Inclusie
De Code Diversiteit & Inclusie is opgesteld door de gezamenlijke brancheverenigingen in de culturele en creatieve sector. Zij sloegen de handen ineen om de oude Code Culturele Diversiteit te herschrijven tot een nieuwe, breed inzetbare gedragscode. De Code wordt mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, het VSBfonds en de zes rijkscultuurfondsen. De code legt de focus op vier P’s: Programma, Productie, Publiek en Partners.

Cultuurbeleid
In Nederland hebben we de wet voor specifiek cultuurbeleid, die verplicht de Rijksoverheid om budget uit te geven aan cultuur én legt dit vast in een vierjaarlijkse cultuurnota. Onze Minister is belast met het scheppen van voorwaarden voor het in stand houden, ontwikkelen, sociaal en geografisch spreiden of anderszins verbreiden van cultuuruitingen; hij laat zich daarbij leiden door overwegingen van kwaliteit en verscheidenheid.

Cultuurbestel
Cultuurbestel is het geheel van organisaties en verbanden van personen die in Nederland betrokken zijn bij cultuur en cultuurbeleid.

Cultuurdeelname
Cultuureducatie en cultuurparticipatie zijn belangrijk voor de persoonlijke ontwikkeling en de creativiteit. Dat geldt voor alle leeftijden. Daarom stimuleert de Rijksoverheid de cultuurdeelname en cultuuronderwijs op verschillende manieren.

Cultuurmonitor
De Cultuurmonitor is een instrument door en voor de culturele sector, beheerd door de Boekmanstichting. De monitor brengt gegevens samen over ontwikkelingen in het culturele leven en wil daarmee bijdragen aan een sterke cultuursector in Nederland. Achter de Cultuurmonitor zit een database met een groot aantal indicatoren over het culturele leven in Nederland. Het Dashboard biedt toegang tot deze rijke dataset en maakt het mogelijk snel de juiste data te vinden.

Cultuurnota
De cultuurnota is een beleidsinstrument van de nationale, provinciale en regionale overheid in Nederland, waarmee sturing wordt gegeven aan het kunst- en cultuuraanbod in stad en land en in de diverse media. Naast een landelijke generale cultuurnota ontwikkelt elke Nederlandse gemeente een plaatselijke cultuurnota of cultuurplan, en de provincies evenzo. Met dergelijke cultuurnota’s wenst men een culturele basisinfrastructuur (BIS) in stand te houden op diverse niveaus en vlakken. De cultuurnota is een belangrijk middel in de opzet van het cultuurbeleid. Hierbij is de creatieve sector in een zestiental sectoren verdeeld. Per sector wordt het cultuuraanbod van de diverse instellingen en belangen van cultuuraanbieders en cultuurafnemers geïnventariseerd. De landelijke cultuurnota verschijnt eens in de vier jaar, en overspant eenzelfde periode.

Cultuurparticipatie
Cultuurparticipatie stimuleert het meedoen aan cultuur. Cultuurparticipatie betekent actief meedoen aan kunst en cultuur. Door bijvoorbeeld zelf een gedicht te schrijven, in een toneelstuk te spelen of een muurschildering te maken met je buren in de straat.

Cultuurprofiel
Regionale cultuurprofielen. stedelijke cultuurregio: een samenwerkingsverband van gemeenten en eventueel een of meer provincies op het vlak van cultuur, waarbinnen zij samen verantwoordelijkheid dragen voor het culturele ecosysteem in hun gebied

Cultuursector
De cultuursector is het deel van de maatschappij, waar de kunst en cultuur wordt geproduceerd, gepresenteerd, gepubliceerd, geconsumeerd en geconserveerd.

Cultureel vermogen
Cultureel vermogen is een nieuwe manier van kijken. Daarbij draait het niet om de vraag wat cultuur is, maar wat cultuur doet. Voor professionals in cultuureducatie en -participatie kan dat een nieuwe invalshoek op hun werk zijn.

Cultuurwoordvoerder
Politici in de Tweede Kamer verdelen binnen de fractie van hun partij de verschillende portefeuilles waarover de Tweede Kamer de regering controleert. Degene die de cultuurportefeuille onder zijn of haar hoede neemt voor de betreffende partij is de cultuurwoordvoerder. In debatten en commissievergaderingen met de minister of staatssecretaris (de bewindspersoon) bevragen de cultuurwoordvoerders van de verschillende politieke partijen de bewindspersoon op het voorgenomen en/of het uitgevoerde cultuurbeleid. Ook op lokaal en provinciaal niveau zijn er politici die cultuur in hun portefeuille hebben, en daarmee de cultuurwoordvoerder van hun partij zijn.

De wet DBA
Schijnzelfstandigheid is een situatie waarin je een opdracht aanneemt als ondernemer, maar eigenlijk in loondienst bent. De opdrachtgever is dan je werkgever die zijn verplichtingen niet nakomt naar de Belastingdienst en naar jou. De Wet DBA (deregulering beoordeling arbeidsrelatie) maakt je samen verantwoordelijk voor afspraken over de werkrelatie. Zo voorkomt je schijnzelfstandigheid.

Eigen inkomsten norm
Fondsen die subsidie verstrekken vragen vaak om een percentage eigen inkomsten in de begroting van de aanvrager op te nemen. Onder eigen inkomsten wordt verstaan: publieksinkomsten en overige inkomsten zoals sponsorinkomsten, indirecte opbrengsten en overige bijdragen. Het kan zijn dat ieder fonds een andere eigen inkomsten norm hanteert.

Fair Practice Code
De Fair Practice Code is een gedragscode voor ondernemen en werken in kunst, cultuur en creatieve industrie op basis van vijf kernwaarden: solidariteit, diversiteit, vertrouwen, duurzaamheid en transparantie. De code nodigt uit tot kritische reflectie en biedt een handreiking voor hoe de sector samen tot een toekomstbestendige arbeidsmarkt en beroepspraktijk komt.

Governance Code Cultuur
De Governance Code Cultuur biedt een normatief kader voor goed bestuur en toezicht in culturele organisaties. Governance gaat over het besturen en de continuïteit van organisaties. Daarnaast speelt governance een belangrijke rol in het vertrouwen en de legitimiteit die de organisaties in de buitenwereld genieten.

Kennisagenda
De Kennisagenda is een project van de Boekmanstichting en beoogt voor de culturele en creatieve sector, in wisselwerking met de Cultuurmonitor en andere bestaande initiatieven, meer richting te geven aan de opzet, uitvoering en implementatie van onderzoek en kennisdeling. Het is hiermee ondersteunend aan beleid, bestuur en debat binnen de culturele en creatieve sector.

Kunstenplan
In een meerjarige beleidscyclus, ook wel een Kunstenplan genoemd, staat cultuurbeleid voor een gemeente of regio voor een periode van 4 jaar beschreven. Ook staat hierin welke culturele instellingen een subsidie voor meerdere jaren krijgen van de betreffende gemeente of regio.

Lobbyen
Burgers en (belangen)organisaties kunnen de cultuurwoordvoerders benaderen om ze te voeden met argumenten voor het debat. Dat kan ertoe leiden dat beleid wordt gewijzigd of bijgesteld, of dat er budgettair zaken worden aangepast in het overheidsbeleid. Dit noemen we lobby. Er zijn ook personen en organisaties die zich alleen maar met lobby bezighouden en die kunnen worden ingehuurd om bepaalde doelen te bewerkstelligen. Afhankelijk van de partijstandpunten en de kwaliteit van de relatie tussen politicus en lobbyist, is een woordvoerder meer of minder bereid om lobby argumenten mee te nemen in de spreektijd tijdens het debat. 

Lobbyondersteuning
Hoe overtuig je lokale politici van de waarde van cultuureducatie en cultuurparticipatie, tussen grote thema’s als klimaatverandering en tekorten in het sociaal domein? Tips, inspiratie en hulpmiddelen voor een succesvolle lobby. Lobbyondersteuning biedt hulp.

Mantelovereenkomst
De mantelovereenkomst bevat de algemene afspraken van de samenwerkingspartijen. De inhoud van de mantelovereenkomst is o.a. afhankelijk van het soort opdrachten dat wordt verleend of het soort producten dat wordt besteld gedurende de samenwerking van partijen. Binnen de podiumkunstensector gaat het bij een mantelovereenkomst vaak tussen de afspraken tussen podia/theater en bespeler.

Matching
Per fonds, zoals bijvoorbeeld het Fonds Podiumkunsten wordt er een vast bedrag beschikbaar gesteld voor een organisatie dat wordt gematcht met hetzelfde bedrag door de gemeentelijke of provinciale overheid. Dit noemt men matching of een matching-regeling.

MKB
MKB haar betekenis luidt als volgt: een midden- en kleinbedrijf, ook wel bekend onder de noemer MKB, heeft betrekking op ondernemingen die tot maximaal 250 werknemers gaan. In Nederland behoren de meeste bedrijven tot de MKB sector.

Rijkscultuurfondsen
De zes Rijkscultuurfondsen zijn actief binnen alle culturele disciplines: architectuur, digitale cultuur en vormgeving, beeldende kunst, erfgoed, film, letteren, podiumkunsten en cultuurparticipatie en -educatie. Zij zorgen voor doorstroming, vernieuwing, talentontwikkeling en zoeken actief naar verbinding met publiek, makers, kunstenaars en regio. De fondsen financieren instellingen en ondersteunen makers en projecten. Het geld komt van de Rijksoverheid. De zes Rijkscultuurfondsen zijn:

Subsidie
Subsidie is een tijdelijke financiële bijdrage van de overheid of een niet-commerciële organisatie ten behoeve van het starten van een activiteit waarvan het economische belang niet direct voor de hand ligt. Als het economisch belang van een te starten activiteit wel voor de hand ligt, spreekt men meestal van investering.

ZZP’er
ZZP staat voor een Zelfstandige Zonder Personeel. Een ZPP’er is iemand die niet in loondienst werkt maar die middels zijn eigen bedrijf opdrachten uitvoert. Dit gaat normaal gesproken middels een eenmanszaak. Als ZZP’er heb je dus geen werknemers binnen het bedrijf. Men spreekt ook wel van een freelancer of een zelfstandige ondernemer.

Terug naar Navigatie sector